بورس چیست و چگونه می توانیم در این بازار سرمایه گذاری کنیم؟

داستان کلیدی شکل‌گیری بازار بورس در جهان، تجمیع سرمایه گذاری و تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های آن‌ها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است. پایه و اساس کلیه تشکیل این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده شراکت، تقسیم سود و زیان احتمالی میان شرکا است.

تاریخچه بورس در ایران

تحقیقات اولیه درباره بنیان گذاری بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵هجری‌شمسی برمی‌گردد. در این زمان، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام تحقیقات گسترده در مورد تأسیس بورس در ایران، اساسنامه‌ داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد، اما با توجه به شرایط آن زمان و شروع جنگ جهانی دوم، عملاً موضوع بررسی و تأسیس بورس در ایران بیش از ۲۵سال به تأخیر افتاد.

در  سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه‌ صنعتی و معدنی ایران تشکیل و موافقت‌‌نامه‌ اولیه بنیان گذاری بورس سهام در این کمیسیون، تنظیم شد. در اواخر همان سال ، هیئتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیر کل این بورس برای مشارکت در راه‌اندازی بورس ایران، به کشور دعوت شدند و سرانجام پس از گذشت چهار سال، در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد. حدود یک سال پس از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در روز پانزدهم بهمن‌ماه سال ۱۳۴۶، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چندین معامله بر روی سهام بانک توسعه‌‌‌‌‌‌‍ صنعتی و معدنی که بزرگ‌ترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار می‌رفت، به‌صورت رسمـی فعالیت خود را شروع کـرد.

از این رو، بازارها را می توان به سه دسته ی کلی زیر طبقه بندی کرد.

۱- بورس کالا
بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای مشخصی صورت می گیرد و به طور منظم و دایٔمی فعال است بورس کالا نام دارد. در بورس کالا معمول مواد خام و اولیه مورد معامله قرار می گیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار می گیرد نامگذاری می کنند. مثل بورس نفت و بورس گندم.

۲- بورس ارز
در بورس ارز، همان طور که از نام آن مشخص است، کار خرید و فروش پول های خارجی انجام می گیرد. این بورس در کشور ما به علت تحریم ها فعال نیست اما در کشورهای پیشرفته فعالیت چشمگیری دارد.

۳- بورس اوراق بهادار
در بورس اوراق بهادار دارایی های مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت و… مورد معامله قرار می گیرد. در ایران، به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که به طور رسمی و دایٔمی در محل مشخصی تشکیل می شود “بورس اوراق بهادار” می گویند ولی در این نوشته ما برای اختصار آن را بورس یا بورس اوراق بهادار می گوییم.

بورس یک مشکل بسیار بزرگ دیگر را نیز حل کرده است، به طوری که می‌توان ادعا کرد حل این مشکل باعث گسترش سرمایه گذاری در خرید ویلا شمال و در نتیجه توسعه یافتگی و پیشرفت سریع تر تفریحی توریستی کشور شده است.